ენმ-ის გაყოფის პროცესი ფაქტობრივად დასრულებულია. რა კონკრეტულმა საკითხებმა გამოიწვია დაპირისპირება პარტიის შიგნით, რა იყო ხელშემწყობი, თუ ხელისშემშლელი ფაქტორები და როგორ აპირებს უკვე ორი პარტია სამომავლო ურთიერთობას, ამ საკითხებთან დაკავშირებით ფაქტ-მეტრი ენმ-ის ყოფილ და ახალი პარტიის ლიდერს, გიგა ბოკერიას, ესაუბრა.
- მიუხედავად იმისა, რომ პარტია უკვე გაიყო, მაინც აქტუალურია ის მიზეზები, რის გამოც ეს გაყოფა მოხდა. თქვენთვის რა საკითხები იყო ისეთი, რომელზეც შეთანხმება შეუძლებელი აღმოჩნდა და იყო თუ არა ეს საკითხი ის, რომ სააკაშვილის ზურგს უკან მოქმედებდით. მაგალითად, ბოლო ინტერვიუში მან ისიც კი თქვა, რომ არჩევნებზე ენმ-ის ბლოკის სახით გასვლის შესახებ არაფერი იცოდა.
გიგა ბოკერია:
არა. ეს მხოლოდ გამოვლინებაა მთავარი პრობლემის. სააკაშვილი ცრუობს. როგორ წარმოუდგენია ვინმეს, რომ მან ეს არ იცოდა? პირადად მქონდა ამ საკითხზე მასთან საუბარი. მაგრამ პირადი საუბრის გადამოწმება შეუძლებელია, ამიტომ ამას თავი დავანებოთ - პოლიტსაბჭომ მიიღო ბლოკად შესვლის გადაწყვეტილება, შესაბამისად, პოლიტსაბჭოს ყველა წევრი ინფორმირებული იყო. რისი თქმა უნდა ამით საააკშვილს? რომ ნუგზარ წიკლაურმა, აკო მინაშვილმა, ან რომელიმე სხვამ ამის შესახებ არ შეატყობინეს? ბლოკი პირველად არ შექმნილა რესურსების მობილიზების მიზნით. 2014 წლის თვითმმართველობის არჩევნებშიც ბლოკი გავაკეთეთ მიხეილ სააკაშვილმა ეს ძალიან კარგად იცოდა. ახლა კი გვთავაზობს შეთქმულების თეორიას, თითქოს ეს მას პოლიტსაბჭოს ყველა წევრმა დაუმალა. ეს სიცრუეა, და გამოვლინებაა იმ არაგულწრფელობის, რაც სააკაშვილის ბოლო ინტერვიუებს გასდევდა, სამწუხაროდ.
რაც შეეხება გაყოფის ძირითად მიზეზებს, ამას ნაწილობრივ სააკაშვილის ძირითადად არაგულწრფელი ინტერვიუც პასუხობს.
- გულწრფელად არაფერი უთქვამს?
გ.ბ:
გულწრფელად თქვა ის, რომ უხარია, რაც მოხდა.
არჩევნების შემდეგ, მან ამოცანად დაისახა, რომ ხალხი, რომელიც მას კონკრეტულ, პრინციპულ საკითხებზე პოლიტიკურ წინააღმდეგობას უწევდა, პარტიაში აღარ ყოფილიყო. ისედაც თვალნათელი იყო ერთიანობა ვის სურდა და პარტია ვინ გახლიჩა, მაგრამ გუშინ პირდაპირ აღიარა, რომ მას სურდა ეს პროცესი ასე დასრულებულიყო. ამიტომ ჩვენი ყველა მცდელობა, რომ საერთო ენა გამოგვენახა და ერთიანობა შეგვენარჩუნებინა, განწირული აღმოჩნდა. მას და მის მიმდევრებს, რომლებიც მის ნათქვამს ავტომატურ ჭეშმარიტებად იღებენ, გადაწყვეტილი ჰქონდათ, რომ პროცესი ასე დასრულებულიყო და არა ვთქვათ, თუნდაც მნიშვნელოვანი უთანხმოების პირობებში, ერთი პოლიტიკური ერთეულის შიგნით. მან მიიღო გადაწყვეტილება, რომ არჩევნების შემდეგ ეს ბლიცკრიგი მოეწყო, რომ გათავისუფლებულიყო იმ ხალხისგან, რომელიც მისი აზრით, პარტიის შიგნით მის უპირობო მორჩილებას პრობლემას უქმნიდა.
კიდევ არაერთი სიცრუე ითქვა, თითქოს საარჩევნო სია მე დავწერე და მას მონაწილეობა არ მიუღია. რომ სია ნეპოტიზმის შედეგია. რომ 2013 წელს პოლიტსაბჭოც მე შემიქმნია - მაშინ როცა ის საქართველოში იყო და პოლიტსაბჭო, რასაკვირველია მისი უშუალო და აქტიური მონაწილეობით, ყრილობამ აირჩია.
- წინასაარჩევნოდ გამოდიოდა პარტიიდან ინფორმაცია, რომ სიებზე სწორედ სააკაშვილი და თქვენ ვერ თანხმდებოდით.
გ.ბ:
სიასთან დაკავშირებით მართლაც იყო სერიოზული უთანხმოება და ძალიან მწვავე დისკუსია, მისი სკაიპჩართვებით პოლიტსაბჭოზე. ბოლოს შევჯერდით, მაგრამ ეს მოხდა კომპრომისების გზით და კომპრომისის ერთ-ერთ მაგალითად შემიძლია მოგიყვანოთ ის ფაქტი, რომ გივი თარგამაძე და გოკა გაბაშვილი სიაში არ არიან იმიტომ, რომ ასეთი იყო სააკაშვილის კატეგორიული მოთხოვნა და ეს ადამიანები, რომლებიც ჩემი უახლოესი მეგობრები არიან, კომპრომისის მიღწევისათვის აღარც შევიდნენ კონკურენციაში სიაში მოსახვედრად. სხვა მოთხოვნებიც ჰქონდა, რაზეც დავთანხმდით, ან არ დავთანხმდით, ეს მხოლოდ ერთი მაგალითია.
- თარგამაძე და გაბაშვილი რატომ არ უნდოდა?
გ.ბ:
ამ შემთხვევაში მიზეზები არ არის არსებითი, უბრალოდ მაგალითი მოვიყვანე იმის დემონსტრირებისთვის, თუ რამხელა სიცრუეა ის, რომ სიის შედგენაში არ მონაწილეობდა. იგივე ახალ წევრებთან დაკავშირებით - თავად არაერთხელ, საჯაროდ უამაყია, რომ ის იყო განახლების ძრავი და მისი შერჩეულია პირველი ათეული. ახლა გაირკვა, რომ არ მონაწილეობდა?
მაგრამ უთანხმოების ძირი იყო არა იმდენად პერსონები, არამედ პრინციპი, წესი. პარტიაში გადაწყვეტილებები უნდა მიიღებოდეს წესების მიხედვით, რომელიც ემყარება მაქსიმალურად ობიექტურ კრიტერიუმებს. ეს ეხება საპარლამენტო სიის შედგენასაც. ჩვენ მივიღეთ კრიტერიუმები, რომელიც დავაფუძნეთ არჩევნების შედეგებზე. რეგიონულ ორგანიზაციებს მიენიჭათ კვოტები იმ შედეგების მიხედვით, რაც წინა, ამ შემთხვევაში, 2014 წლის თვითმმართველობის არჩევნებზე უჩვენეს.
ყველაზე დიდი წინააღმდეგობა ამაზე ჰქონდა. არ სურდა, რომ წესებით განსაზღვრულ ჩარჩოებში მოქცეულიყო. ეს არანაირად არ ნიშნავდა ლიდერის ინსტიტუტის გაუქმებას, როგორც თავად აღნიშნა. ბუნებრივია, რომ წესების ფარგლებშიც, ზოგ ლიდერს მეტი წონა და გავლენა აქვს, ზოგს ნაკლები და ბუნებრივია, სააკაშვილის გავლენა, სხვებთან შედარებით დიდი იყო. თუმცა, მისთვის ეს “შეზღუდვაც” მიუღებელი აღმოჩნდა, იმიტომ რომ აბსოლუტური გავლენის შეზღუდვად მიიჩნევდა.
სიებთან დაკავშირებით უთანხმოების მთავარი წყარო არა კონკრეტული გვარები, არამედ წესებით თამაშის სრული მიუღებლობა იყო. სააკაშვილის სიცრუეების ჩამოთვლა შორს წაგვიყვანს, ამიტომ აღარ შევყვები. არსებითია ის, თუ რა მიგვაჩნია ჩვენ დემოკრატიულ პოლიტიკურ პარტიად. 2012 წლამდე ქვეყანა იმართებოდა ქარიზმატული ლიდერის და მისი ვიწრო გარემოცვის მიერ. იქ მიიღებოდა, ხშირად ცხარე კამათის შედეგად, ფუნდამენტური გადაწყვეტილებები. ამ ვიწრო გარემოცვის წევრი მეც გახლდით. რევოლუციის შემდეგ, როცა ხისტი რეფორმები გავატარეთ, ეს სისტემა ერთგვარად ხელს უწყობდა ეფექტიანი გადაწყვეტილებების სწრაფად მიღებას, მაგრამ საბოლოო ჯამში არასწორი მოდელი იყო.ამას ახლა არ ვამბობ, უწინაც არაერთხელ მითქვამს საჯაროდ, რომ მიუხედავად იმისა, რომ თუნდაც ვიწრო წრის მიერ მართვა, ბევრად ჯობია ივანიშვილის მმართველობის სისტემას, სადაც არაანგარიშვალდებული პირი იღებს, ღმერთივით, გადაწყვეტილებებს და სხვები უსიტყვოდ, კამათის გარეშე ემორჩილებიან. მაგრამ ივანიშვილი ხომ არ არის ჩვენი საზომი? არც ჩვენი მოდელი ვარგოდა და მიმაჩნია, რომ ნაწილობრივ სწორედ ამ მოდელმა, სწორედ იმან, რომ გადაწყვეტილების მიღების პროცესის ინსტიტუციონალიზაცია ვერ შევძელით, განაპირობა ჩვენი ჩავარდნები იქ, სადაც ჩავარდნები გვქონდა. სწორედ ამგვარი ჩავარდნების თავიდან ასაცილებლად არსებობს შეკავების და გაწონასწორების მექანიზმები დემოკრატიული ტრადიციის ქვეყნებში.
- 2012 წლამდე ამის შეცვლის მცდელობები გქონდათ?
გ.ბ: 2012 წლამდე ვინ რას ცდილობდა, ეს აღარ არის რელევანტური. მთავარი ისაა, რომ 2012 წლის მარცხი ნაწილობრივ (და არა მთლიანად) მართვის ასეთმა მოდელმაც განაპირობა. 2012 წლის ბოლოს, ოპოზიციაში გადასვლის შემდეგ, როდესაც ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში პირველად მოხდა ძალაუფლების მშვიდობიანი ცვლა, პარტიაში მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ პარტიის მართვის ტრანსფორმაცია უნდა მომხდარიყო და გადაწყვეტილებების მიღების წესები შემუშავებულიყო და ამ პროცესის ინსტიტუციონალიზაცია მომხდარიყო. პირველი მნიშვნელოვანი აზრთა სხვადასხვაობა 2012 წლის არჩევნების შემდეგ, სწორედ ამან გამოიწვია.
ის, თუ როგორ იმართება ესა თუ ის პარტია, ქმნის წარმოდგენას, როგორ მართავს ეს პარტია ქვეყანას, იმ შემთხვევაში, თუ ხელისუფლებაში მოვიდა. ჩვენ მიგვაჩნდა, რომ გამარჯვებისთვის აუცილებელი იყო პარტიის მაგალითზე იმის დემონსტრირება, რომ გამაწონასწორებელი და შემაკავებელი მექანიზმები გაცილებით უფრო ეფექტიანად იმუშავებდა ქვეყანაში, ჩვენი გამარჯვების შემთხვევაში.
სააკაშვილის მიდგომა იყო აბსოლუტურად სხვა. ეს მას ინტერვიუშიც წამოცდა როდესაც ენმ-ის ყოფილი ლიდერშიფის მხრიდან იდეის ღალატზე საუბრობდა - “ჩემი ჩამოსვლის იდეა” ამოძრავებდა ხალხსო. პარტიული დისკუსიების დროსაც არაერთხელ აქვს ნათქვამი, რომ პარტია იქაა, სადაც თვითონაა. “მე ვარ პარტია”, “მე ვარ იდეა” - ასეთი დამოკიდებულება ჩვენთვის კატეგორიულად მიუღებელია.
დაკვირვებული თვალისთვის ეს საჯაროდაც ჩანდა. თუ შეგიმჩნევიათ, ერთი ჯგუფი, ანუ ის ხალხი ვინც “იდეას” ანუ სააკაშვილს “უერთგულა” და პარტიაში დარჩა ხშირად იმეორებდა, რომ სააკაშვილი უპირობო ლიდერია. მე ამას კატეგორიულად არ ვეთანხმებოდი არც გუშინ და არც 2012 წლამდე. უპირობო ლიდერები არ არსებობენ. ლიდერები არსებობენ პირობებით - იმის მიხედვით, როგორ იქცევიან, რა ღირებულებებს ეფუძნება მათი საქმე, რა მოაქვთ პოლიტიკური პარტიისთვის და რაც მთავარია - ქვეყნისთვის. უპირობო ნიშნავს იმას, რომ რაც არ უნდა ჩაიდინოს ლიდერმა, ის მაინც ლიდერია და ესაა არსებითი განსხვავება. საგულისხმოა, რომ სააკაშვილი წარსულში ასე არ თვლიდა, ამ კონდიციამდე ნაბიჯნაბიჯ მივიდა და ძირითადად ამან გააჩინა ჩვენ შორის უფსკრული. არსებითი განსხვავება გვაქვს ასევე არჩევნებთან, პარლამენტთან, ზოგადად პოლიტიკური ბრძოლის მეთოდებთან და პერსპექტივასთან დაკავშირებით. სააკაშვილმა ბოლო ინტერვიუშიც თქვა და მანამდეც არაერთხელ უთქვამს, რომ არჩევნები ივანიშვილმა “გააუქმა”. ასეთი მიდგომას მე კატეგორიულად არ ვიზიარებ. მიუხედავად იმისა, რომ ეს არჩევნები იყო არათავისუფალი, არასამართლიანი და ძალადობრივი, ჩვენი გზა არის არჩევნების გზა და ივანიშვილის არჩევნებით დამარცხება. ჩვენ უნდა შევძლოთ იმხელა მხარდაჭერის მობილიზება, რომლის პირობებშიც ივანიშვილის ის მეთოდები, რაც ამ არჩევნებზე გამოიყენა, არ უშველის მას. ფაქტია, რომ ამჯერად ჩვენ ეს ვერ შევძელით, ჩვენ ვერ მოვიპოვეთ კრიტიკული მასის მხარდაჭერა, ჩვენი ამოცანა სწორედ ისაა, რომ მომავალ არჩევნებზე ივანიშვილის დასამარცხებლად საკმარისი ხმები ავიღოთ - ჩვენი ახალი ძალა სწორედ ამ გზით წავა.იგივე ეხება პარლამენტის ბოიკოტის საკითხსაც. საპარლამენტო ტრიბუნის გამოყენება სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანია როგორც ჩვენი პარტიისთვის, ისე ქვეყნისთვის. ერთადერთი პროდასავლური, ქმედითი ოპოზიციური ძალის მიერ მანდატებზე უარის თქმა, ქვეყნისთვის იქნებოდა ძალიან მძიმე შედეგების მომტანი.
კიდევ ერთი არსებითი განსხვავება, წარსულის შეფასებას უკავშირდება. სააკაშვილი გამუდმებით ახსენებს “საამაყო წარსულს” და გვსაყვედურობს, რომ “თავზე ნაცრის ყრა” უნდა შევწყვიტოთ. მე ნამდვილად ვთვლი, რომ ჩვენი ქვეყნისთვის და ჩვენი გუნდისთვის მნიშვნელოვანწილად საამაყოა ის, რაც 9 წლიანი მმართველობის დროს შევძელით. მიმაჩნია, რომ სააკაშვილის ლიდერობით, ჩვენი გუნდის მიერ და მთელი საზოგადოების ძალისხმევით, საფუძველი ჩაეყარა ქართულ სახელმწიფოს და ეს სერიოზული მონაპოვარია. მაგრამ “თავზე ნაცრის ყრა” რას ნიშნავს? თვალი დავხუჭოთ იმაზე, რაც ჩვენც კარგად ვიცით და ამომრჩეველმაც - რომ სერიოზული ჩავარდნები გვქონდა? ასე ამომრჩევლის ნდობას როგორ მოვიპოვებთ? წარსული შეცდომების გაანალიზება ხომ პირდაპირ კავშირშია იმასთან, მომავალში რას ვიზამთ?ამომრჩეველს სჭირდება იმის ახსნა, თუ როგორი იქნება ჩვენი ხედვა და როგორ ვაპირებთ საქმის კეთებას ისე, რომ წარსული შეცდომები აღარ განმეორდეს. ამას უჩვენებს, როგორც ყოველდღიური შეხება ამომრჩეველთან, ისე კვლევები. მაგრამ სააკაშვილი კვლევებს, ერჩის. წარსული ჩავარდნების გააზრებას თავზე ნაცრის ყრას უწოდებს და იდეის ღალატში გვდებს ბრალს. თუნდაც რომ არ გვეთანხმებოდეს, რატომაა ეს იდეის ღალატი, გაუგებარია.
- რა იდეაზეა საუბარი, რა იდეას უღალატეთ სააკაშვილის აზრით?
გ.ბ:
მე არ ვიცი. ამას პასუხი მან უნდა გასცეს. მან უნდა აგვიხსნას რა იდეის ღალატზეა საუბარი, დამოუკიდებელი სახელმწიფოს, დასავლური კურსის, თავისუფალი სამოქალაქო საზოგადოების, თავისუფალი ეკონომიკის? ამაზე მან უნდა ისაუბროს.
ჩემი დაკვირვებით, იდეის ღალატს არქმევს იმ ფაქტს, რომ ვიღაცამ საჭიროდ მიიჩნია, რომ პარტია იმართებოდეს წესებით, საპარლამენტო სია უნდა შედგეს წესებით, რომ პარტიას სჭირდება თავმჯდომარე და მანამდე, სანამ სააკაშვილი ივანიშვილის რეპრესიული პოლიტიკის გამო არის უკრაინაში და იქ ხელმძღვანელობს ოპოზიციურ პარტიას, თავმჯდომარის ვაკანტურ პოსტზე ავირჩიოთ, მაგალითად, დავით ბაქრაძე. ვინმე რომც თვლიდეს, რომ ეს მიდგომა შეცდომაა, ღალატი რა შუაშია? ამიტომ ერთადერთ დასკვნამდე მივდივარ - სააკაშვილის აზრით, კითხვის დასმაც კი იმაზე, როგორი უნდა იყოს მისი როლი პარტიაში, არის იდეის ღალატი. ანუ საკუთარ თავს მიიჩნევს იდეად. აი აქ უკვე ჩვენ შორის ფუნდამენტურ ღირებულებით სხვაობამდე მივდივართ.
ჩემთვის, ჩვენთვის მიუღებელი იდეები მას 2012 წლამდეც ჰქონია, მაგრამ ვიწრო წრეში წინააღმდეგობას ვუწევდით და პოზიციებს ვაჯერებდით, მაშინ ამას იდეის ღალატად არ თვლიდა. არჩევნების შემდეგ, როდესაც პარლამენტის ბოიკოტზე უარი მიიღო, პირადად მისი მხარდამჭერების და ინტერნეტ ტროლების მეშვეობით წამოიწყო ცილისმწამებლური კამპანია, სადაც თანაგუნდელებს ივანიშვილთან გარიგებაში, ღალატში, ფულის აღებასა და ათას სიბინძურეში ადანაშაულებდა. პარლამენტის თემას დაემატა თავმჯდომარის საკითხი - რადგან 2017 წელს, 4 წლის თავზე, ჩვენ ისედაც გვიწევდა ყრილობის ჩატარება, სადაც თავმჯდომარის საკითხი, პარტიის წესდების მიხედვითაც, უნდა დამდგარიყო. ეს სააკაშვილმა შეფუთა “მისი დისტანცირების გეგმად”, “მისგან გამიჯვნად”.
- სამომავლოდ ბრძოლას როგორ აპირებთ და ბრძოლის რა ალტერნატიულ მეთოდებს მიმართავთ საპარლამენტო გზის გარდა?
გ.ბ:
ივანიშვილთან ბრძოლის ერთადერთ გზად, არჩევნებში მის დასამარცხებლად საჭირო მხარდაჭერის მობილიზებას მივიჩნევ. ამასთან, ბრძოლისთვის აუცილებელია ცხადი იყოს, როგორი პარტია ვართ, როგორ ვიმართებით - ლიდერის, ან თუნდაც ლიდერების კაპრიზებით, თუ წესებით. ამომრჩევლის დასარწმუნებლად სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვნად მივიჩნევ წარსულის შეფასებასაც, რა გავაკეთეთ სწორად, რა არასწორად. ჩვენ უნდა ჩამოვყალიბდეთ დემოკრატიულ გუნდად იმისთვის, რომ ამომრჩეველს გავაგებინოთ როგორ მოვექცევით მათ, როდესაც არჩევნებს მოვიგებთ და როგორ გავუმკლავდებით ქვეყნის წინაშე მდგარ ძალიან დიდ გამოწვევებს.
სააკაშვილის ლიდერობის პირობებში, სამწუხაროდ, ეს ვერ მოხერხდა. გაირკვა, რომ ის არ არის მზად არც ფსიქოლოგიურად და არც პოლიტიკურად, იმისთვის, რომ მომავალში, საქართველოს წინაშე მდგარ პრობლემებს გაუმკლავდეს. ის მხოლოდ საკუთარ პერსონაზეა კონცენტრირებული და ნებისმიერ წინააღმდეგობას, მისი პერსონის, ანუ იდეის ღალატად ნათლავს. მას არ სჯერა არჩევნებით მოპოვებული გამარჯვების და არ არის მზად გააანალიზოს ის შეცდომები, რაც ჩვენ, ყველამ ერთად დავუშვით.- არჩევნებთან დაკავშირებით თქვენი ყოფილი თანაგუნდელები პირდაპირ თუ ირიბად ბიძინასთან გარიგებაში გადანაშაულებენ. ხომ არ თვლით, რომ არსებობს ლეგიტიმური კითხვები და ეჭვები, რომ ეფექტურად ვერ იბრძოლეთ არჩევნებზე დარღვევების წინააღმდეგ. როგორიც იყო, მაგალითად , 25 ათასი გაყალბებული ბიულეტენი აჭარაში, დარბეული უბნები, არჩევნების შემდეგ, არ იბრძოლეთ ხმების დასაცავად, რომ უგულავამ სწორედ თქვენი გუნდისთვის ხელსაყრელ მომენტში დატოვა ციხე და ა. შ. გაქვთ პასუხი ამ კითხვებზე?
გ.ბ:
ესეც მორიგი უსირცხვილო და უტიფარი ბრალდებაა, არა მხოლოდ ლიდერშიფის, არამედ ადგილზე მებრძოლი აქტივისტების მიმართ. ასეთი უსინდისო ბრალდება იმ ხალხის მიმართ, ვინც თავი გადადო წარმოუდგენელია. მე არ ვმდგარვარ უბანზე, აქტივისტები იდგნენ, მათ ადანაშაულებს იმაში, რომ კადრები ვერ გადაიღეს. სადაც შეძლეს გადაიღეს, სადაც ტელეფონები დაულეწეს, ვერ გადაიღეს. ამის გამო ლიდერმა მათ ტალახი უნდა ესროლოს? ეს ხომ პოლიტიკური უსინდისობაა?
- სააკაშვილს არჩევნებთან დაკავშირებით არჩევნებამდეც ეს პოზიცია ჰქონდა?
გ.ბ: პირველ რიგში, ხაზი მინდა გავუსვა იმას, რომ მთელი ეს ხაზი რაზეც ივანიშვილმა კამპანია ააწყო, თითქოს ენმ-ი, მიხეილ სააკაშვილთან ერთად, სისხლისღვრას გეგმავდა, არის აბსურდული ცილისწამება. ჩვენ ყველანი, მოტივირებულები ვიყავით, რომ არჩევნები მოგვეგო. ვიღაცას მეტი რწმენა ჰქონდა, ვიღაცას ნაკლები, მაგრამ ძალადობრივი სცენარი არ არსებულა. თუმცა, ამ ცილისწამების კონტექსტში, იმაზე საუბარი, რომ არჩევნებს აზრი არ აქვს, უაღრესად საზიანოა. გამოდის, რომ საზოგადოებას არაფერს ვთავაზობდით. თუ ამბობ, რომ არჩევნებს აზრი არ აქვს, მაშინ ამომრჩევლის მოტივირებას როგორ ახდენ, რომ არჩევნებზე მოვიდეს? ამაზე არაერთი დისკუსია გვქონია, იმიტომ, რომ სააკაშვილის ზოგიერთი საჯარო გამონათქვამი, ჩემი რწმენით, საზიანო იყო. ამ არჩევნებზე ივანიშვილს დაპირების გაცემის რესურსიც კი არ ჰქონია, ისეთი დისკრედიტებული იყო მისი დაპირებები. მისი ერთადერთი იარაღი საზოგადოების ჩვენით დაშინება იყო. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვა, ივანიშვილის და მისი მარიონეტების რიტორიკა იყო ეს: ხალხო, ჩვენ კი არ ვართ არაფრის გამკეთებლები, მაგრამ ენმ თუ მოვიდა არეულობა და რეპრესიები იქნება. ეს იყო უსამართლო, მაგრამ ეფექტური ცილისწამება. ტერაქტიც კი დაუშვეს ბოლოს, ამ წარმოდგენის ჩასაბეტონებლად. ამ ვითარებაში, ბუნებრივია ჩვენ შეცდომები არ უნდა დაგვეშვა. ამ თვალსაზრისით დიდ შეცდომად მიმაჩნდა და მიმაჩნია სააკაშვილის კამპანია, რომელიც მან პერსონალურად, ჩვენთან ყოველგვარი კოორდინაციის გარეშე წამოიწყო, თითქოს არჩევნებამდე, ხაზს ვუსვამ, არჩევნებამდე ბრუნდებოდა. ის ისროდა ფრაზებს, რომ პოლიცია და ჯარი მას ემორჩილება და ა. შ.
რა თქმა უნდა, ჩვენი გამარჯვების შემთხვევაში, მაშინაც, და მომავალშიც, როცა ჩვენ გავიმარჯვებთ, სააკაშვილი და ყველა დევნილი დაბრუნდება და ჩვენს ქვეყანაში აღარ იქნებიან პოლიტიკურად დევნილი და პოლიტიკური მოტივებით დაპატიმრებული ადამიანები, მაგრამ იმ დროს, როდესაც მოწინააღემდეგე ამომრჩეველში შენს წინააღმდეგ შიშის დანერგვით გებრძვის, ასეთი რიტორიკა ადვილად გამოყენებადია მისთვის და გამოიყენეს კიდეც. ცხადია, შედეგს მხოლოდ ამას არ ვაბრალებ, სხვა მნიშვნელოვანი ფაქტორებიც იყო.
- სააკაშვილმა თქვენთან დაკავშირებით თქვა, რომ თქვენ ხართ ელიტური ჯგუფი, რომელსაც რიგითი ამომრჩევლის არასოდეს ესმოდა და თქვენმა გუნდმა წააგო ბრძოლა არა მასთან, არამედ რამდენიმე ათეულ ათას აქტივისტთან? რატომ ვერ დაარწმუნეთ ნაცმოძრაობის მხარდამჭერთა დიდი ნაწილი თქვენს სიმართლეში?
გ.ბ:
არჩევნების შემდეგ, თავად სააკაშვილმა გახსნა ცეცხლი და მისგან განსხვავებულად მოაზროვნეებს, მოღალატეები და ივანიშვილთან შეკრულები ეძახა. მას ძალიან მარტივი გზავნილი ჰქონდა - ივანიშვილთან გარიგდნენ და ჩემი გაგდება უნდათ და ტალახს ისროდა.
ჩვენი მდგომარეობა გაცილებით რთული იყო. ჩვენ გვქონდა მცდელობა, რომ ერთიანობა შეგვენარჩუნებინა. შესაბამისად, საპასუხო ცეცხლს არ ვხსნიდით, რომ ხიდები არ დაგვეწვა. შესაბამისად, მისი გზავნილი იყო მკაფიო, ჩვენი - არა.
რაც შეეხება ბრალდებას, რომ ელიტური ჯგუფი ვართ, რომელიც აქტივისტებს არ ელაპარაკება, ეს პირიქითაა. არასოდეს, თავისი არსებობის მანძილზე, ენმ-ი არ ყოფილა ისეთი დემოკრატიული, როგორიც ბოლოს იყო.
- ენმ-ის ამომრჩეველში მხარდამჭერები გყავთ, თუ სხვა კატეგორიის მოძიება დაგჭირდებათ?
გ.ბ:
საინტერესო საკითხი წამოჭერით. ერთი მხრივ ჩვენი ამოცანაა, რომ ის ხალხი, ვინც ენმ-ის პრინციპებს უჭერდა მხარს, დავარწმუნოთ, რომ ამ პრინციპებს სწორედ ეს გუნდი ატარებს და ამ გუნდს აქვს ნებისყოფაც, რწმენაც და კომპეტენციაც, რომ ეს პრინციპები გაატაროს, მაგრამ მთელი ეს მიდგომა, რომ სხვა არ უნდა გაინტერესებდეს, დიდი შეცდომაა.
ერთი კამათისას, სააკაშვილის ერთმა ავტომატურმა მხარდამჭერმა ისიც კი მითხრა, ისე მელაპარაკები, თითქოს ოცნების ხმები გინდა რომ მიიზიდოვო. რა თქმა უნდა, გვინდა. ისინი ჩვენი მოქალაქეები არ არიან? თუ ჩვენ მუდმივად უმცირესობაში უნდა ვიყოთ და ის ამომრჩეველი, ვინც 2012 წელს ოცნების გამარჯვება უზრუნველყო, პოლიტიკური ძალისთვის საინტერესო არ უნდა იყოს? მათ გარეშე როგორ უნდა გავიმარჯვოთ? ამიტომ ბუნებრივია, ჩვენი ამოცანაა, ჩვენი გზავნილით ის ამომრჩეველიც მივიმხროთ, ვინც მანამდე ჩვენს ოპონენტებს აძლევდა ხმას, ჩვენი ამოცანაა, მათ ნათლად დავანახოთ ალტერნატიული გზა, როგორ ვაპირებთ ქვეყნის იმ მძიმე კრიზისიდან გამოყვანას, რაც ივანიშვილმა შექმნა.
- სააკაშვილის მომხრეები ამბობენ, რომ თქვენთან თანამშრომლობაც კი შეუძლებელი იქნება. თქვენი პოზიცია როგორია, იქნება თუ არა სააკაშვილის გუნდი თქვენი პოლიტიკური პარტნიორი?
გ.ბ:
ძალიან სამწუხაროა, თუ ასე ფიქრობენ. ჩვენ ვთვლით, რომ ყველასთან, ვინც იზიარებს ძირითად პრინციპებს ქვეყნის მომავალთან დაკავშირებით, ვინც მხარს უჭერს ქვეყნის პროდასავლურ კურსს, ვინც არ თანამშრომლობს პუტინთან, ვინც არ ქადაგებს სიძულვილს და, რაღა თქმა უნდა, არ არის ივანიშვილის კონტროლის ქვეშ, თანამშრომლობა შესაძლებელია.
- სწორედ ივანიშვილთან გარიგებაში გადანაშაულებენ ისინი. კითხვები გააჩინა უგულვას გათავისუფლების დრომაც.
გ.ბ:
კითხვები რატომ არ გააჩინა იმან, მე ან სხვები რატომ არ დაგვიჭირეს. საკითხის ასე დასმა უკვე ნიშნავს, რომ ცილისწამების კატასტროფულ სპირალში შედიხარ.
ივანიშვილი პირველივე დღიდან ორიენტირებული იყო პოლიტიკურ რეპრესიებზე. მაგრამ ჩვენ მას წინააღმდეგობას ვუწევდით ყველა ინსტრუმენტით, რაზეც ხელი მიგვიწვდებოდა. იმავეს გავაგრძელებთ მომავალშიც, რადგან დღესაც, პოლიტპატიმრები ციხეში სხედან. გამოდის, თუ წარმატებას მივაღწევთ და რომელიმეს გამოვაშვებინებთ, ის მოღალატე ხდება? ვინც აქამდე ვერ დაიჭირა, ან გადაწყვიტა, რაღაც მოსაზრებებით, რომ არ დაიჭიროს, ისიც მოღალატეა? ანუ ივანიშვილი საზღვრავს, ვინ როდის გახდება მოღალატე? თუმცა, მე არ მგონია, რომ ამ ე.წ. გარიგების კამპანიის წამომწყებებს გულწრფელად სჯერათ ამ ბრალდების. ვფიქრობ, ეს ცილისმწამებლური კამპანია მხოლოდ თანაგუნდელების დემონიზების მიზნით იქნა აგორებული.
- თქვენი თანაგუნდელების მხრიდან ხშირად ისმის მოსაზრება, რომ ახალმა მოძრაობამ იმ ამომრჩევლების ხმები უნდა მოიპოვოს, რომელსაც აქამდე ენმ-ისთვის
