• ჩვენ შესახებ
    1. გუნდი
    2. მეთოდოლოგია
    3. პერსონალური მონაცემების დაცვა
  • სარედაქციო კოდექსი
  • შესწორება/საჩივრები
  • პროექტის მხარდამჭერები
  • კონტაქტი
English Azərbaycan հայերեն Русский

Factcheck.ge

გადაამოწმე შენი ფაქტი
  • არჩევნები 2024 - კრიზისი
  • პერსონები
  • ვერდიქტები
    • სიმართლე
    • მეტწილად სიმართლე
    • ნახევრად სიმართლე
    • მეტწილად მცდარი
    • მცდარი
    • ტყუილი
    • მანიპულირება
    • ყალბი ამბავი
    • ვერდიქტის გარეშე
    • პოზიცია შეცვალა
    • პოზიცია არ შეუცვლია
    • პოზიცია ნაწილობრივ შეცვალა
    • სატირა
    • გაზეთი ფაქტ-მეტრი
  • რეგიონები
  • ყალბი ამბები
    • კლიმატის ცვლილება
    • როგორ არ მოვტყუვდეთ?
  • თემები
    • ეკონომიკა
    • სამართალი
    • პოლიტიკა
    • განათლება
    • ჯანდაცვა
  • სხვა
    • უკრაინა
    • დაპირებები
    • არჩევნები 2021
    • არჩევნები 2017
    • არჩევნები 2016
    • არჩევნები 2014
    • არჩევნები 2013
    • COVID-19
    • კოვიდვაქცინა
    • ფაქტ-მეტრი TV
კოვიდპანდემიის შესახებ ინფორმაცია კონტექსტის გარეშე ვრცელდება

კოვიდპანდემიის შესახებ ინფორმაცია კონტექსტის გარეშე ვრცელდება

ვერდიქტი: მანიპულირება

20/02/2023
მანიპულირება
განცხადებაში გაჟღერებული ფაქტები/რიცხვები მეტ-ნაკლებად სწორია, თუმცა სრული კონტექსტი განზრახ არის დამახინჯებული
Facebook Linkedin Twitter Print

სოციალურ ქსელში კონტექსტის გარეშე ვრცელდება CNBC-ის წამყვანის სიტყვები, სადაც ის Moderna-ს აღმასრულებელ დირექტორს სტეფან ბანსელს მიმართავს და ახსენებს, რომ 2020 წლის იანვარში ისინი საუბრობდნენ იმაზე, რომ ფარმაცევტული კომპანია Moderna „მუშაობდა კოვიდვაქცინაზე და ამ დროს კოვიდ-19 საერთოდ არც კი არსებობდა“. აღნიშნულზე ბანსელი პასუხობს: „ვფიქრობ, ამ დროს არ არსებობდა [ვირუსის] სახელი“. ვიდეოს სრული კონტექსტის გარეშე გავრცელება ქმნის შთაბეჭდილებას, თითქოს პანდემია დაგეგმილი იყო და კოვიდსაწინააღმდეგო ვაქცინაზე კოვიდ 19-ის ვირუსის არსებობამდე მუშაობდნენ.

Facebook-ზე გავრცელებული ვიდეო ამონარიდი CNBC-ის გადაცემა „Squawk Box“-დან არის ამოჭრილი, სადაც 2023 წლის 18 თებერვალს Moderna-ს აღმასრულებელი დირექტორი სტეფან ბანსელი იყო სტუმრად მიწვეული (იხ. ორიგინალი ვიდეო). წამყვანის კომენტარზე მისი პასუხი („ვფიქრობ, იმ დროს [ვირუსის] სახელი არ არსებობდა“ ) უკვე აბათილებს არგუმენტს, რომ მოდერნამ ვაქცინაზე მუშაობა ვირუსის აღმოჩენამდე დაიწყო.

COVID-19-ის გამომწვევი ვირუსის იდენტიფიცირება 2019 წლის ბოლოს მოხდა. 2019 წლის 31 დეკემბერს კი ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ (WHO) ამის შესახებ ინფორმაცია გაავრცელა. ამის შემდეგ, 2020 წლის 23 იანვარს, WHO-სთან აფილირებულმა კოალიციამ ეპიდემიური მზადყოფნის ინოვაციებისთვის (CEPI) - ახალი ვირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინის შესაქმნელად, დაფინანსება გამოაცხადა. დაფინანსებული კვლევითი ჯგუფებიდან ერთ-ერთი მედიკამენტებისა და ვაქცინების შემქმნელ კომპანია Moderna-სა და აშშ-ს ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნულ ინსტიტუტთან თანამშრომლობდა. CEPI-ის დაფინანსების მიღების შესახებ განცხადება თავად მოდერნამაც გაავრცელა.

Reuters-ის თანახმად, CEPI-ის მიზანი იყო, ვაქცინის იმ მოდელების გამოყენებით, რომლებიც უკვე გამოიყენებოდა MERS-ის და ებოლას წინააღმდეგ ვაქცინაზე მუშაობის პროცესში, ვაქცინა ჩვეულებრივზე ბევრად უფრო მოკლე ვადებში შექმნილიყო.

2020 წლის თებერვლამდე წამყვანი ჯანდაცვის ორგანიზაციები, მათ შორის - WHO და აშშ-ის დაავადებათა კონტროლისა და პრევენციის ცენტრი (CDC), ახალ კორონავირუსს მოიხსენიებდნენ, როგორც „2019 novel coronavirus“ ან იყენებდნენ აბრევიატურებს - 2019-nCoV ან nCoV-2019.

2020 წლის 11 თებერვალს, ვირუსების ტაქსონომიის საერთაშორისო კომიტეტმა (ICTV) გამოაცხადა, რომ ახალი კორონავირუსი იყო SARS-CoV-1 ვირუსის მსგავსი (close relative), რომელმაც 2002-2003 წლებში იფეთქა. ამიტომ ახალ კორონავირუსს დაერქვა SARS-CoV-2, რომელიც ასევე მოიხსენიება როგორც კორონავირუსი 2. ჯანმომ ICTV-თან კონსულტაციისა და კომუნიკაციის საფუძველზე 2020 წლის 11 თებერვალს ახალი კორონავირუსის სახელად COVID-19 გამოაცხადა.

ამრიგად, 2020 წლის იანვარში, როდესაც Moderna-მ ვაქცინაზე მუშაობის დაწყების შესახებ განაცხადა, COVID-19-ის გამომწვევი ვირუსი ერთი თვით ადრე უკვე იდენტიფიცირებული იყო, თუმცა მას ოფიციალური სახელი 2020 წლის თებერვალში მიენიჭა.

--------------------------------------------------------------------------

სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.

თეგები:
შოკოლადი
ფაქტ-მეტრი
ფაქტ-მეტრი

ყველა სიახლე

  • 2022 წელს საკვალიფიკაციო გამოცდებზე გასული მასწავლებლებიდან 80%-ზე მეტი ჩაიჭრა

    2022 წელს საკვალიფიკაციო გამოცდებზე გასუ...

    სიმართლე
    განცხადება არის ზუსტი და მნიშვნელოვანი არაფერი აკლია
  • შეერთებულ შტატებთან სავაჭრო ბრუნვა წლიურად 2.2 მლრდ-ია, წელს პირველ ორ თვეში ბრუნვა გაორმაგდა და 0.5 მლრდ-ს მიაღწია.

    შეერთებულ შტატებთან სავაჭრო ბრუნვა წლიურ...

    ნახევრად სიმართლე
    განცხადება არის ნაწილობრივ ზუსტი, მაგრამ გამოტოვებულია დეტალები ან ზოგიერთი საკითხი კონტექსტს გარეშეა
  • პირველ კვარტალში სახელმწიფო ბიუჯეტი შესრულდა, თუმცა საგარეო ვალდებულებების ზრდის ნაწილში ჩამორჩენა 50%-ია

    პირველ კვარტალში სახელმწიფო ბიუჯეტი შესრ...

    გაზეთი ფაქტ-მეტრი
    გაზეთი ფაქტ-მეტრი
IFCN -ის ვერიფიკაცია
EFCSN
საჯარო ინფორმაციის ბაზა
Factcheck.ge
ევროპა GMF ნიდერლანდები USAID საქართველო

ტელეფონი: +(995 32) 2 22 29 13

ელ. ფოსტა: [email protected]

Factcheck.ge
Factcheck.ge

ამ ვებგვერდზე გამოხატული შეხედულებები და მოსაზრებები ეკუთვნის Factcheck.ge-ს და არ წარმოადგენს პროექტის მხარდამჭერი ორგანიზაციების მოსაზრებებსა და შეხედულებებს.

Factcheck.ge

© 2025 | პერსონალური მონაცემების დაცვა