დეზინფორმაცია: mRNA ვაქცინების ცხოველებზე ტესტირება შეწყდა, რადგან კვლევის დროს ცხოველები იღუპებოდნენ
ვერდიქტი: ყალბი ამბავი
17 მაისს სოციალურ ქსელში mRNA ვაქცინებთან დაკავშირებით ყალბი მტკიცების შემცველი მორიგი პოსტი გავრცელდა. მასალის თანახმად, აშშ-ს სენატში mRNA ვაქცინების შესახებ მოსმენა გაიმართა. როგორც პოსტის აღწერაში და თანდართულ ვიდეომასალაშია ნათქვამი, ვაქცინების ტესტირების დროს ცხოველები იღუპებოდნენ, ამიტომ ცხოველებზე ვაქცინების გამოცდა შეწყვიტეს. პოსტში ვაქცინების სიცოცხლისთვის ვალიდურობა ეჭვქვეშაა დაყენებული.
მასალაში თანდართული ვიდეო ტეხასის შტატის სენატის შტატის საქმეთა კომიტეტის მიერ 6 მაისს გამართულ მოსმენას ასახავს. შტატის ექიმების ჩვენების მოსმენა სენატორ ბობ ჰოლის მიერ წარდგენილ კანონპროექტს ეხებოდა, რომელიც ტეხასში დასაქმებულთა იძულებითი ვაქცინაციისგან პრევენციას და პირის აცრის სტატუსის საფუძველზე „დისკრიმინაციის“ აკრძალვას გულისხმობდა. ერთ-ერთი ტეხასელი ექიმი, რომელმაც ჩვენება მისცა პედიატრი ანჯელა ფარელა იყო. სენატის მოსმენაზე ფარელამ კორონავირუსის ვაქცინები გააკრიტიკა და სიცოცხლისთვის საშიშად წარმოაჩინა. მასთან დიალოგში კი სენატორმა ბობ ჰოლმა აღნიშნა, რომ მას შემდეგ რაც კვლევების დროს დაინახეს, რომ ვაქცინებით ცხოველები კვდებოდნენ, მათზე ვაქცინების დატესტვა შეწყვიტეს. ჰოლმა ასევე განაცხადა, რომ კორონავირუსის ვაქცინები კვლევის პროცესში ადამიანებზე არ დაუტესტავთ. შესაბამისად, დღეს არსებული კორონავირუსის ვაქცინები ექსპერიმენტულია.
სენატორი ბობ ჰოლი ტეხასის შტატის სენატში რესპუბლიკური პარტიის წარმომადგენელია. მას უმაღლესი განათლება ელექტროტექნიკის განხრით აქვს მიღებული და აშშ-ს საჰაერო ძალებში მსახურობდა. სენატორ ბობს ჰოლს არ აქვს სამედიცინო განათლება, თუმცა მიუხედავად ამისა, იგი აქტიურად უჭერდა მხარს იდეას, რომ კოვიდინფიცირებულებისთვის იმ პრეპარატით ემკურნალათ, რომელიც მალარიის საწინააღმდეგოდ გამოიყენება, მიუხედავად იმისა, რომ ამ პრეპარატის კორონავირუსის წინააღმდეგ ეფექტურად მუშაობის მტკიცებულებები არ არსებობდა. სენატორი სკეპტიკურადაა განწყობილი ამჟამად მოქმედი კორონავირუსის ვაქცინების მიმართ. თუმცა, მისი მტკიცებები, რომ mRNA ვაქცინები ექსპერიმენტულია, ისინი ადამიანებზე არ დაუტესტავთ, მეტიც, ცხოველებზე mRNA ვაქცინების გამოცდა შეწყვიტეს, რადგან კვლევების დროს ცხოველები იღუპებოდნენ, სიმართლეს არ შეესაბამება.
სინამდვილეში, COVID-19-ის ვაქცინები შემჭიდროებულ ვადებში შეიქმნა და დამტკიცდა, თუმცა კვლევის არცერთი საფეხური, რომლითაც ვაქცინების ეფექტურობა და უსაფრთხოება დგინდება, გამოტოვებული არ ყოფილა. mRNA ვაქცინებმა, როგორც დანარჩენმა ავტორიზებულმა ვაქცინებმა, ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის და მაღალი სანდოობის მქონე მარეგულირებლების მიერ დამტკიცებამდე კვლევის ყველა ეტაპი წარმატებით გაიარეს და მიენიჭათ ავტორიზაცია. ავტორიზებული ვაქცინა ნიშნავს, რომ ვაქცინების ეფექტიანობა და უსაფრთხოება, შესაბამისი კვლევებით არის დამტკიცებული. ვაქცინას გადაუდებელი გამოყენებისთვის ავტორიზაცია მხოლოდ მას შემდეგ ენიჭება, რაც კლინიკური კვლევის სამივე ფაზას წარმატებით გაივლის. ავტორიზებული ვაქცინა არავითარ შემთხვევაში არ არის ექსპერიმენტული ან/და გამოუცდელი ვაქცინა.
ვაქცინა თავდაპირველად შემოწმების და შეფასების (პრეკლინიკურ) ფაზას გადის, რომლის საფუძველზეც განისაზღვრება, თუ რომელი ანტიგენი უნდა იქნას გამოყენებული იმუნური რეაქციის გამოსაწვევად. პრეკლინიკური ფაზა არის ექსპერიმენტული და ამ დროს ხდება ვაქცინის გამოცდა ცხოველებზე.
2020 წლის 28 ივლისს ფარმაცევტულმა კომპანია „მოდერნამ“ და 2020 წლის 9 სექტემბერს „ფაიზერმა“ mRNA ვაქცინის თაგვებზე და მაიმუნებზე გამოცდის პოზიტიური შედეგები გამოაქვეყნეს. ამის საფუძველზე, პროცესის დასაჩქარებლად, რამდენიმე ნაბიჯი თანადროულად გადაიდგა - მიმდინარეობდა ვაქცინის ცხოველებზე ტესტირება, რის პარალელურადაც რეგულატორს ადამიანებზე გამოცდის ჩატარების უფლების მიღებისთვის მიმართეს და მწარმოებლებთან მოლაპარაკებები დაიწყეს. შესაბამისად, ორივე კომპანიამ პრეკლინიკური ფაზის წარმატებულად მიმდინარეობის პარალელურად მიიღო უფლება, რომ დაეწყოთ კლინიკური (ვაქცინის გამოცდა ადამიანზე) კვლევები. როგორც ვხედავთ, ვაქცინის გამოცდის დაჩქარება არა ტესტირების რომელიმე ფაზის გამოტოვებით, არამედ სხვადასხვა ტექნიკურ საკითხზე წინასწარ ზრუნვით და პრეკლინიკური კვლევების პოზიტიური შედეგების გათვალისწინებით მოხერხდა. პრეკლინიკურ კვლევებში ცხოველები რომ დაღუპულიყვნენ, ვაქცინების კლინიკური კვლევები დაუყოვნებლივ შეწყდებოდა. შესაბამისად, პოსტში მოყვანილი მტკიცება სამეცნიერო საფუძველს მოკლებულია.
შესაძლოა, რომ პოსტში არსებული მტკიცება 2012 წლის კვლევას ეფუძნებოდეს, რომელიც 2002 წელს ჩინეთში წარმოქმნილი რესპირატორული დაავადების, SARS კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინების შექმნას უკავშირდებოდა. კვლევის თანახმად, ვაქცინის პრეკლინიკური კვლევები თაგვებზე მიმდინარეობდა. თუმცა, როგორც კვლევის ავტორებმა განაცხადეს, კვლევაში მონაწილე თაგვები ვაქცინაციის შემდეგ არ დაღუპულან. ამის საპირისპიროდ, მათ განუვითარდათ ძლიერი იმუნიტეტი, რამაც თაგვებში ვირუსით ინფიცირების შემთხვევაში, სიკვდილიანობის თავიდან აცილებას შეუწყო ხელი. ამასთან ერთად კვლევა არა mRNA ტექნოლოგიაზე, არამედ ინაქტივირებულ ვირუსზე დაფუძნებულ ვაქცინებს ეხებოდა.
პრეკლინიკური კვლევების შემდეგ ან პარალელურად, ვაქცინები კლინიკურ კვლევებს გადიან. კლინიკური კვლევები, რომლებიც კორონავირუსის საწინააღმდეგო mRNA ვაქცინებმა გაიარეს, სამი ფაზისგან შედგება:
პირველ ფაზა - მცირე ჯგუფში შემავალ მოხალისეებს, ვაქცინის უსაფრთხოების შეფასების, იმუნური პასუხის წარმოქმნის დადასტურების და სწორი დოზის განსაზღვრის მიზნით, აცრა უტარდებათ. აღნიშნულ ფაზაში ვაქცინების გამოცდა ახალგაზრდა და ჯანმრთელ, სრულწლოვან მოხალისეებზე ხდება.
მეორე ფაზა - ვაქცინის უსაფრთხოების და იმუნური რეაქციის აღძვრის უნარის შემდგომი შეფასების მიზნით, რამდენიმე ასეულ მოხალისეს აცრა უტარდება. ამ ეტაპზე, რამდენიმე გამოცდა სხვადასხვა ასაკობრივი ჯგუფის და ვაქცინის განსხვავებული შემადგენლობების შესაფასებლად ტარდება. ამავე ეტაპზე, როგორც წესი, შესადარებელი ჯგუფის სახით გამოცდაში ერთვება ჯგუფი, რომელსაც ვაქცინა არ მიუღია. აღნიშნულ საფუძველზე დგინდება, აცრილთა ჯგუფის წევრებში დაფიქსირებული ცვლილებები, ვაქცინითაა გამოწვეული თუ შემთხვევითობის შედეგს წარმოადგენს.
მესამე ფაზაში ათასობით მოხალისე ერთვება და შედარება ანალოგიურ ჯგუფში შემავალ მოხალისეებთან ხდება, რომელთაც ვაქცინა არ მიუღიათ, თუმცა შესადარებელი პროდუქტი (პლაცებო) მიიღეს. აღნიშნულის საფუძველზე განისაზღვრება ვაქცინის ეფექტურობა შესაბამისი დაავადებისგან თავდაცვის მიზნით და ვაქცინის უსაფრთხოების შესწავლა ადამიანთა გაცილებით ფართო ჯგუფზე ხდება. უმეტეს შემთხვევაში, გამოცდების მესამე ფაზა სხვადასხვა ქვეყანაში და ქვეყნის შიგნით სხვადასხვა ადგილას ტარდება, იმის დასადასტურებლად, რომ ვაქცინის ეფექტურობასთან დაკავშირებული მიგნებების გამოყენება მოსახლეობის სხვადასხვა ჯგუფთან არის შესაძლებელი. გამოცდების მეორე და მესამე ფაზის დროს, მოხალისეებმა და კვლევაში ჩართულმა მეცნიერებმა არ იციან, რომელმა მოხალისეებმა მიიღეს შესამოწმებლად გამოტანილი ვაქცინა და რომელმა შესადარებელი პროდუქტი (პლაცებო). ამას მხოლოდ ყველა შედეგის მიღების შემდეგ იგებენ.
ევროპის მედიკამენტების სააგენტო (EMA)
ამასთან ერთად, აღსანიშნავია, რომ მკვლევრები ათწლეულების განმავლობაში სწავლობდნენ და მუშაობდნენ mRNA ვაქცინებზე. ამ ვაქცინების მიმართ ინტერესი მაღალია, რადგან მათი შემუშავება შესაძლებელია ლაბორატორიაში, იმაზე გაცილებით მოკლე დროში, ვიდრე ეს ტრადიციული მეთოდით დამზადებულ ვაქცინებს სჭირდება. mRNA ტექნოლოგიის შესწავლა გრიპის, ზიკა ვირუსის, ცოფის და ციტომეგალოვირუსის (CMV) საწინააღმდეგო ვაქცინების შესამუშავებლად დაიწყეს. როგორც კი COVID-19-ის გამომწვევი ვირუსის შესახებ საჭირო ინფორმაცია ხელმისაწვდომი გახდა, მეცნიერებმა COVID-19-ის საწინააღმდეგო mRNA ვაქცინებზე დაიწყეს მუშაობა.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
სტატია Facebook-ის ფაქტების გადამოწმების პროგრამის ფარგლებში მომზადდა. ვერდიქტიდან გამომდინარე, Facebook-მა შესაძლოა სხვადასხვა შეზღუდვა აამოქმედოს - შესაბამისი ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე. მასალის შესწორებისა და ვერდიქტის გასაჩივრების შესახებ ინფორმაცია იხილეთ ამ ბმულზე.
